Transport towarów jest dziś niemal uzależniony od wykorzystania palet. Występują w wielu wariantach i tworzy się je z kilku typów materiałów. W poniższym artykule przyjrzymy się ich historii, wariantom i zastosowaniu. Poznaj palety, które znamy dzisiaj, i te stosowane przed laty!
Palety transportowe – historia
Jak można się domyślić, palety zostały na dobre spopularyzowane w czasie jednej z wojen światowych. To jednak nie tutaj rozpoczyna się ich historia, a w roku 1906, gdy wojny jeszcze nikt się nie spodziewał. To właśnie wtedy Koleje Pensylwańskie doprowadziły do niemałej rewolucji przez wynalezienie i masowe wykorzystywanie wózka elektrycznego do ładowania przesyłek. Powoli palety zaczęły nabierać na znaczeniu, aż do wspomnianej II Wojny Światowej, gdy transport kolejowy i drogowy na dobre się rozwinął. Wykorzystanie palet miało jeszcze większe znaczenie, ze względu na przewóz żywności i leków, które musiały być składowane i przewożone w sposób bezpieczny.
Z czasem, tuż po zakończeniu II WŚ, w roku 1951 firma BT Industries stworzyła palety, które stały się pierwowzorem dzisiejszej palety. Po 10 latach doprowadzono do ustandaryzowania wymiarów palet, dzięki czemu powstała dobrze nam znana paleta EUR. Wszystko zaczęło się więc od transportu kolejowego i wykorzystania wagonów do przewozu materiałów pojedynczych i wymagających paletyzowania. Dzisiaj palety są nieodłącznym elementem transportu drogowego, gdyż doskonale mieszczą się w strefie załadunkowej pojazdów dostawczych i ciężarowych.
Rodzaje palet transportowych
Skoro znamy już, jaka jest historia palet, możemy przejść do omówienia ich rodzajów. A tych, wbrew pozorom, jest całkiem sporo. Oczywiście palety EUR, zwane też EPAL, są jednymi z najpopularniejszych. Jednak nawet w obrębie tego gatunku istnieje kilka typów, które można wyróżnić. Poza tym podział może zostać wykonany pod względem materiału, jaki został zastosowany do ich produkcji oraz regionu, gdzie jest wykorzystywana. Oto szczegółowy podział, oznaczenia palet i ich nazwy.
Palety EUR (EPAL)
To produkt najpopularniejszy na rynku, czyli europaleta. Oznaczane są skrótem EPAL, który informuje o zgodności ich wykonania z normą European Pallet Association. Ma standardowe wymiary 1200 mm x 800 mm i jest wykonana z drewnianych desek i klocków. Standardowa nośność tej palety wynosi 1,5 tony, co czyni ją doskonały narzędziem do transportowania elementów pojedynczych i paczek w kartonach. Można je spotkać w ogromnej większości magazynów krajów europejskich. Wyjątkiem jest Wielka Brytania, gdzie stosuje się inne palety.
Paleta ISO (tzw. przemysłówka)
Wyjątkowe rodzaje palet, które nazywa się przemysłówkami lub angielkami. Ich wymiary są ujednolicone i wynoszą 1200 mm x 1000 mm. Są więc nieco większe od standardowych palet EUR. Palety ISO są szeroko stosowane w całej Europie dzięki znormalizowanym wymiarom i bardzo dużej nośności (nawet do 2 ton). Mogą być wykonane z drewna, metalu oraz plastiku.
Półpaleta EUR6
Te typy palet określane są jako półpalety. Wszystko dlatego, że palety EUR6 mają wymiary 600 mm x 800 mm, co oznacza, że są dokładnie o połowę mniejsze niż standardowe EUR. Wykorzystuje się je w sytuacjach, gdy przestrzeń jest mocno ograniczona lub gdy potrzebna jest spora elastyczność w transporcie mniejszych partii towarów. Półpalety można spotkać w sektorze detalicznym, gdzie służą świetnie do magazynowania i przewozu produktów do sklepów i marketów.
Palety CP (Chemical Pallet)
To palety wykorzystywane do transportu materiałów chemicznych – od lakierów i farb, po materiały niebezpieczne. Te rodzaje palet transportowych występują w kilku wariantach rozmiarowych i oznaczane symbolami od CP1 do CP9:
- 1000 × 1200 × 138 mm;
- 800 × 1200 × 141 mm;
- 1140 × 1140 × 138 mm;
- 1100 × 1300 × 138 mm;
- 760 × 1140 × 138 mm;
- 1100 × 1200 × 156 mm;
- 1100 × 1300 × 156 mm;
- 1140 × 1140 × 156 mm;
- 1140 × 1140 × 156 mm.
Paleta LPR i CHEP
Są to standardowe pod względem formatów palety transportowe. Ich wymiary to 1200 mm x 800 mm lub 1200 mm x 1000 mm. Charakteryzują się specjalnym połączeniem boków ze wszystkich czterech stron. Taki wariant palety powoduje, że mogą one być przemieszczane tylko przez specjalnie dostosowane wózki i paleciaki. Palety LPR i CHEP są w obrocie zwykle w wariancie wynajmowanym, co oznacza, że po każdym rozładunku powinny wrócić do właściciela. Te rodzaje palet wykorzystuje się głównie w Wielkiej Brytanii.
Paleta Stringer
Wymiary palety Stringer są zbieżne z pozostałymi, czyli 1200 mm x 1000 mm. Czasem dostosowuje się je do innych formatów. Cechami charakterystycznymi są wsporniki, które podnoszą nośność i stabilność palety. Poza tym są to palety zamknięte od spodu, więc do ich przewożenia potrzebna jest specjalna konstrukcja wózka i paleciaka. Popularne w Ameryce Północnej, Afryce i Azji.
Paleta Bearer
Te rodzaje palet transportowych również wykorzystuje się w Ameryce Północnej, Azji i Afryce. Cechują się standardowymi wymiarami 1200 mm x 1000 mm, co ułatwia magazynowanie i transport. Jednak w odróżnieniu od innych, palety te mają tylko dwa wejścia. Nie można ich więc transportować każdym typem wózka widłowego.
Jakie są najpopularniejsze wymiary palet?
Można powiedzieć, że wszystkie rodzaje palet ładunkowych można zamknąć kilku wariantach rozmiarowych. Najprostsze więc będzie umieszczenie ich w tabeli, która charakteryzuje wszystkie możliwe rodzaje palet i ich formaty.
Tabela rodzajów palet transportowych
|
Nazwa palety |
Wymiary (mm) |
Miejsce zastosowania |
|
Paleta EUR (EPAL) |
1200 × 800 × 144 |
Większość krajów europejskich (z wyjątkiem Wielkiej Brytanii) |
|
Paleta ISO (przemysłówka) |
1200 × 1000 × 144 |
Cała Europa |
|
Półpaleta EUR6 |
600 × 800 × 144 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP1 (Chemical Pallet) |
1000 × 1200 × 138 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP2 (Chemical Pallet) |
800 × 1200 × 141 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP3 (Chemical Pallet) |
1140 × 1140 × 138 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP4 (Chemical Pallet) |
1100 × 1300 × 138 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP5 (Chemical Pallet) |
760 × 1140 × 138 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP6 (Chemical Pallet) |
1100 × 1200 × 156 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP7 (Chemical Pallet) |
1100 × 1300 × 156 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP8 (Chemical Pallet) |
1140 × 1140 × 156 |
Międzynarodowa |
|
Paleta CP9 (Chemical Pallet) |
1140 × 1140 × 156 |
Międzynarodowa |
|
Paleta LPR |
1200 × 800 × 144 |
Wielka Brytania |
|
Paleta CHEP |
1200 × 1000 × 144 |
Wielka Brytania |
|
Paleta Stringer |
1200 × 1000 × 144 |
Ameryka Północna, Afryka, Azja |
|
Paleta Bearer |
1200 × 1000 × 144 |
Ameryka Północna, Afryka, Azja |
Zasady prawidłowego składowania towaru na paletach
Bezpieczeństwo i optymalizacja miejsca są kluczowe w składowaniu towarów na paletach. Jest kilka zasad, których należy bezwzględnie przestrzegać przy składowaniu towarów:
- Wybór odpowiedniej palety. Mowa o materiale wykonania, nośności oraz wymiarach dopasowanych do strefy załadunkowej.
- Sposób układania towaru. Palety wymagają (i podpowiadają to zasady fizyki), by ciężkie elementy były na dole, a powierzchnia układania była jednolita. Idealnie jest, gdy poszczególne elementy układane są „na krzyż”, czyli by powierzchnie nakładały się na siebie tylko w pewnym stopniu.
- Dokładne zabezpieczenie towaru. Dla towarów składowanych w skrzynkach idealna opcja to taśmy spinające. W przypadku produktów pakowanych w kartony czy wiadra, można posłużyć się elastyczną folią stretch.
- Przestrzeganie limitów wysokości.
- Inspekcje stanu palet.
Palety są niezastąpione w transporcie i magazynowaniu towarów. Ich jakość jest kluczowa pod kątem bezpieczeństwa i optymalizacji zarządzania ładunkami.
