Załadunek, rozładunek, magazynowanie czy wysyłka – to podstawowe procesy realizowane przez centra logistyczne. Ich rola w łańcuchach dostaw jest nieoceniona, bo przyczynia się do zachowania płynności i optymalizacji kosztów związanych z logistyką. Oczywiście centra te nie są jednorodne – wyróżnia się wiele rodzajów tego typu obiektów, które są dopasowane do warunków lokalizacyjnych czy potrzeb firm. Poznaj odpowiedź, czym są centra logistyczne i jakie spełniają role w transporcie!
Co to są centra logistyczne?
Aby zrozumieć definicję centrów logistycznych, trzeba wiedzieć, czym jest sama logistyka. To proces obejmujący planowanie, kontrolowanie i realizowanie przepływu towarów oraz informacji w celu dostarczenia ich od wytwórcy do klienta. Natomiast centra logistyczne to miejsca fizyczne, przestrzenie wyposażone w środki niezbędne do realizacji usług logistycznych oraz pomocniczych. Taki obiekt ma wszystko, by przeprowadzić każdy z elementów procesu logistycznego wraz z dodatkowymi usługami wymaganymi przez klienta.
W praktyce centra logistyczne są przede wszystkim ogromnymi obiektami, w których znajduje się miejsce na:
- terminale kontenerowe;
- magazyny i place do składowania;
- powierzchnie dla pracowników biurowych;
- infrastrukturę dla usług dodatkowych;
- systemy komunikacyjno-informatyczne;
- zarząd zakładu.
Jakie są rodzaje centrów logistycznych?
Rozróżnienie centrów logistycznych następuje na podstawie kryteriów podziału. Rodzaje centrów logistycznych mogą być zdefiniowane np. na podstawie jednorodności oraz przez wzgląd na obszar oddziaływania.
W pierwszym przypadku logistyka magazynowa i pozostałe usługi logistyczne są realizowane w centrach jednoczłonowych lub wieloczłonowych. Te pierwsze są zlokalizowane w jednej lokalizacji i mogą składać się z kilku obiektów położonych np. bardzo blisko siebie. Z kolei centra logistyczne wieloczłonowe nie są ze sobą związane jedną lokalizacją. Ich podział ma związek z oddzieleniem zadań, które jednak są synchronizowane ze sobą dla zapewnienia płynności.
W drugim przypadku rodzaje centrów logistycznych można podzielić na obszar ich oddziaływania, a co za tym idzie wielkość. Są to zazwyczaj 3 różne typy:
- Lokalne – najmniejsze z centrów logistycznych, które są jednocześnie ostatnim ogniwem w łańcuchach dostaw. Takie centra są najczęściej spotykane, ponieważ obszar ich oddziaływania nie przekracza 10 km.
- Regionalne – nieco większe obiekty, które zaopatrują obszar o wielkości do 80 km.
Globalne – to największe ze wszystkich centrów. Mogą obsługiwać obszar do 800 km.
Jakie funkcje spełniają centra logistyczne?
Obszar działania centrów logistycznych jest ogromny i w dużej mierze wykracza poza tematykę stricte logistyczną. Dlaczego? Ponieważ musi oferować usługi kompleksowe dla maksymalnego wsparcia wszystkich osób, które realizują swoje zadania w ramach swoich obowiązków. Dlatego najczęściej wyróżnia się 3 grupy funkcji, jakie spełniają takie centra. Są to funkcje:
- Logistyczne – w ich skład wchodzi magazynowanie, obsługa zamówień, transport, zarządzanie zapasami.
- Pomocnicze – spedycja, obsługa celna, zarządzanie informacjami, systemy informatyczne, promocja.
Dodatkowe – obsługa i naprawa maszyn oraz urządzeń, dostawy paliw, sprzedaż materiałów eksploatacyjnych, zaplecze gastronomiczne, hotelarskie, bankowe, komunikacyjne.
Centrum logistyczne a centra magazynowe i magazyny logistyczne. Czy są tym samym?
Oczywiście są to różne pojęcia, które jedynie brzmią podobnie. Centra magazynowe to obiekty fizyczne przestrzenne, które są wyposażone w niezbędną infrastrukturę do składowania i przemieszczania towarów. Można powiedzieć, że są częścią centrów logistycznych, poszczególnym ich elementem. Ich funkcje wychodzą poza tradycyjne magazyny, a obejmują również sortowanie, pakowanie, wysyłkę i administrowanie zapasów.
Natomiast magazyny logistyczne to nieco węższe pojęcie. Można powiedzieć, że stanowią przestrzeń do przechowywania surowców i towarów. Obsługa takiego obiektu może realizować pewne dodatkowe procesy np. pakowanie czy wysyłkę. Jednak poszczególne zadania są zwykle zawężone do usług magazynowych.
Bez wątpienia centra logistyczne to niezastąpione obiekty zapewniające płynność w dostarczaniu produktów do klientów. Ich znaczenie na rynku światowym i lokalnym nadal będzie kluczowe.